Chiapas palin palin palin palin mixco chinautla alzatate pinula jiloteque

Pa'laq Ha':

Ah Sanaant

1 - sikilaab' [ sikʲilaːm̰ ] "haraganes"

2 - sikilaab' [ sikʲilaːm̰ ] "haraganes "

Ah San Jot

1 - sikilaab' taqee' [ sikʲilaːm̰ taqeːʔ ] "haraganes"

2 - sikilaab' [ sikʲilaːm̰ ] "haraganes"

Ah San Pix

1 - k'eh la sikilaam taqee' [ kʲ’eh la sikʲilaːm̰ taqeːʔ ] "varios haraganes "

Ah San Luukax

1 - sikilaab' [ sikʲilaːm̰ ] "haraganes"


Mixku':

5 - wile kisikilal [ wile kisikilal ] "haraganes"


Chinaa':

1 - kik'ay [ kʲik’aj ] "haraganes"

2 - sikilal [ sikilal ] "haraganería "

3 - ko'le taqee' nkik'ay [ koʔle taqeːʔ nkik’aj ] "haraganes"

4 - sikilal [ sikʲilal ] "haraganes"

5 - ruk'aay nkamane rih yo' [ ɾuk’aːj nkamane ɾih joʔ ] "son haraganes"

6 - kos kisikilal [ kos kʲisikilal ] "haraganes"


Alzatate:


Pinuul Ha':

1 - qo kikamane [ qo kikamane ] "haraganes"

2 - wile lo ma' sikiil, ma' sikiil [ wile lo maʔ sikiːl, maʔ sikiːl ] "haraganes, haragán"

3 - ma' k'ih lo maj sikiil [ maʔ k’ih lo maχ sikiːl ] "haraganes"

4 - maj sikiil taqee' [ maχ sikʲiːl taqeːʔ ] "haraganes"

5 - ma' sikiil [ maʔ sikiːl ] "haragán"

6 - ma' sikiil [ maχ sikʲiːl ] "haraganes"


Ta' Wich Xilotepek:

1 - maj ak'un sikiil taqie' [ maχ ʔak’un sikiːl taqieʔ ] "los muchachos son haraganes"

2 - maj sikiil [ maχ sikiːl ] "haraganes"

3 - maj sikiil taqie' [ maχ sikʲiːl taqieʔ ] "haraganes"

4 - maj sikiil taqie' [ maj sikiːl taqieʔ ] "haraganes"

4 - maj sikiil taqie' [ maj sikiːl taqieʔ ] "haraganes"

6 - maj sikiil taqie' [ maj sikiːl taqieʔ ] "haraganes"


Haraganes ("Los muchachos son haraganes")

Seleccione una localidad.

Información sobre la variable:

Sustantivo: algunos sustantivos que refieren a personas y animales se pueden pluralizar con los sufijos -aq, -aab', -iib', algunas veces utilizan la variación del juego B taqee' y en otros casos la partícula taq o kotaq.
En Palín se utiliza el sufijo -aab' para marcar pluralidad, mientras que en Jilotepeque utilizan la variación del juego B taqie' para marcar pluralidad.

Isoglosas:

Sufijo Pluralizador
1) -aab'

Variación JB como Pluralizador
1) taqie'

Tipo de Variación:

Morfológica