Chiapas palin palin palin palin mixco chinautla alzatate pinula jiloteque

Pa'laq Ha':

Ah Sanaant

1 - joj qawaqta ne'eh [ χoχ qawaqʰta neʔeh ] "nos levantaremos"

2 - nqawaqta [ nqawaqʰta ] "nos levantaremos"

Ah San Jot

1 - joj onteera qawaqta [ χoχ ʔoŋteːɾa qawaqʰta ] "nos levantaremos "

2 - joj nqawaqta ne'eh [ χoχ nqawaqʰta neʔeh ] "nos levantaremos"

Ah San Pix

1 - joj najwaqta ar [ χoχ naχawaqʰta ʔaɾ̥ ] "nos levantaremos "

Ah San Luukax

1 - nqawaqta [ nqawaqʰta ] "nos levantaremos"


Mixku':


Chinaa':

1 - qeh qawajte [ qeh qawaχte ] "nos levantaremos"

2 - qah nqawajte [ qah nqawaχte ] "nosotros nos levantaremos"

3 - qah nqapa' ta [ qah nqapaʔ ta ] "nos levantaremos"

4 - qah nqawajte [ qah ŋqawaχte ] "nos levantaremos"

5 - nqawajte [ nqawaχte ] "nos levantaremos"

6 - nqawajte ta jonore [ nqawaχte ta χonoɾe ] "nos levantaremos temprano"


Alzatate:


Pinuul Ha':


Ta' Wich Xilotepek:

1 - qoj naqoje wokto [ qoχ naqoχe wokto ] "nos levantaremos"

2 - qoj qahwokte [ qoχ qahwokte ] "nos levantaremos"

3 - eqal naqawoktik wahq'ache qunchalaal [ ʔeqal naqawoktikʲ wahq’at͡ʃe qunt͡ʃalaːl ] "nos levantaremos temprano mañana"

4 - nqawoktik wahq'ache [ nqawoktikʰ wahq’at͡ʃe ] "nos levantaremos temprano"

4 - eqal naqawoktik ko mayik [ ʔeqal naqawoktikʰ ko majikʰ ] "nos levantaremos temprano mañana"

6 - naqawoktik ko xokil eqal [ naqawoktikʰ ko ʃokil ʔeqal ] "mañana nos levantaremos temprano"


Nos levantaremos

Seleccione una localidad.

Información sobre la variable:

Verbo: el marcador de tiempo aspecto potencial es representado por el prefijo n- en Chinautla. El marcador de persona en 1a plural del Juego A ergativo se representada por el prefijo qa- en Palín y Chinautla. Es posible que, en Jilotepeque el prefijo 1a plural del Juego B Absolutivo representada por el prefijo ah- funcione como sujeto en el verbo, siendo algo inusual. Se sabe que, para el tiempo aspecto potencial y progresivo se utiliza como sujeto en verbos intransitivos el Juego A ergativo.

Isoglosas:

Marcador Tiempo Aspecto Potencial.

1) n-

Marcador 1a plural JA

1) qa-

Marcador 1a plural JB

1) ah-

Tipo de Variación:

Morfológica