Chiapas palin palin palin palin mixco chinautla alzatate pinula jiloteque

Pa'laq Ha':

Ah San Jot

1 - tininaq [ tininaqx ] "se ha bañado"

2 - tininaq [ tininaqʰ ] "se ha bañado"

Ah San Pix

1 - tininaq [ tininaqʰ ] "se ha bañado "

Ah San Luukax

1 - reh tininaq cha [ ɾeh tininaqʰ t͡ʃa ] "ya se ha bañado"


Mixku':

5 - reh ya xtine [ ɾeh ja ʃtine ] "ya se bañó"


Chinaa':

1 - reh xtine tii ja [ ɾ̥eh ʃtine tiː ʔaχa ] "él ya va bañado"

2 - reh tininaq cha aja [ ɾeh tininaqʰ t͡ʃa ʔaχa ] "él ya va bañado"

4 - reh ya xtine [ ɾ̥eh ja ʃtine ] "ya se bañó "

5 - reh ya tine, reh tininaq che [ ɾ̥eh ja tine, ɾ̥eh tininaqʰ t͡ʃe ] "ya se ha bañado"

6 - reh roje tininaq [ ɾ̥eh ɾoχe tininaqʰ ] "se irá bañado"


Alzatate:


Pinuul Ha':

4 - re' xi'oo tine [ ɾeʔ ʃiʔoː tine ] "ya se fue bañado"


Ta' Wich Xilotepek:

1 - re' tininaq che [ ɾeʔ tininaqʰ t͡ʃe ] "se ha bañado"

2 - re' ya xua tininaq che [ ɾeʔ ja ʃua tininaqʰ t͡ʃe ] "él ya va bañado"

3 - re' ya tininaq [ ɾeʔ ja tininaqʰ ] "ya está bañado"

4 - reh ya tininaq che [ ɾeh ja tininaqʰ t͡ʃe ] "ya se ha bañado"

6 - reh ya tininaq che [ ɾeh ja tininaqʰ t͡ʃe ] "ya se ha bañado"


Se ha bañado ("´Él ya va bañado")

Seleccione una localidad.

Información sobre la variable:

Verbo Perfectivo: este tipo de verbo indica una acción terminada en relación a otro punto indicado en el habla. Para este caso se utiliza el sufijo -Vnaq para marcar este aspecto en verbos intransitivos. Y se combinan con pronombres independiente según la persona gramatical a indicar.
En Palín se incorpora el marcador 3a singular representada como Ø- del Juego B absolutivo, en Chinautla utilizan el pronombre independiente /reh/ para marcar 3a singular, mientras que en Jilotepeque utilizan /re'/.

Isoglosas:

Marcador -Vnaq para Aspecto Perfectivo en VI.

1) -inaq

3a singular JB absolutivo

1) Ø-

Pronombre Independiente

1) reh
2) re'

Tipo de Variación:

Morfológica